Περιγραφή
Βρισκόμαστε στις αρχές του 13ου αιώνα μ.Χ. σε ένα χωριό κοντά στη φημισμένη πόλη των Φιλίππων. Το Βυζαντινό κράτος έχει καταλυθεί από την Τέταρτη Σταυροφορία, ενώ η λεηλασία της Βασιλεύουσας Κωνσταντινούπολης και των γύρω εδαφών της ήταν ανηλεής και πρωτόγνωρη. Ο Θεόδωρος Λάσκαρης ιδρύει στη Μικρά Ασία την «εξόριστη» αυτοκρατορία της Νίκαιας, ενώ τα ελληνικά φύλα της Μακεδονίας βρίσκονται πλέον υπό την κατοχή των Φράγκων κατακτητών.
Μέσα σ’ αυτό το χωρίο μεγαλώνει και η μικρή Θεοφανώ, ανάμεσα στις ραγδαίες πολιτικό-κοινωνικές αναταράξεις, τις αλλεπάλληλες πολεμικές συγκρούσεις και τις διαρκείς εναλλαγές της εξουσίας. Ο πολύπειρος παππούς της Ιωάννης θα της μεταλαμπαδεύσει με άκρα μυστικότητα τις γραμματικές του γνώσεις, προσφέροντάς της μια πλούσια Ιστορική αλλά και Θρησκευτική μόρφωση. Παράλληλα, η ίδια θα εκμαιεύσει όλες τις πληροφορίες από τη γιαγιά της, που αφορούν τις θεραπευτικές ιδιότητες των βοτάνων.
Η Θεοφανώ, ως τα βαθιά της γεράματα, θα εφαρμόσει τις ιατρικές της γνώσεις για το κοινό καλό, όντας συχνά αντιμέτωπη με την ανθρώπινη μοχθηρότητα αλλά και με τα σκληρά χτυπήματα της μοίρας. Για πολλούς ο βίος της θα συσχετιστεί με ανεπιθύμητες μαγικές πρακτικές, ενώ για άλλους θα χαρακτηριστεί από μια ταπεινή αγιοσύνη. Τελικά η Θεοφανώ ήταν μάγισσα ή αγία;
Μέσα από αυτό το μυθιστόρημα, η συγγραφέας παραθέτει πλούσια ιστορικά στοιχεία για την περίοδο, τονίζοντας σαφώς τη δεινή θέση της γυναίκας όσον αφορά τη μόρφωση αλλά και τις προσωπικές της επιλογές. Με γλαφυρότητα περιγράφονται επίσης οι ανυπέρβλητες δυσκολίες του απλού λαού προκειμένου να επιβιώσει, αλλά και η δύναμη ψυχής κάποιων ανθρώπων, που αντίθετα με το κοινωνικό τους γίγνεσθαι, ορθώνουν ανάστημα και αφήνουν το δικό τους αποτύπωμα στην Ιστορία.
